Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη, την Παρασκευή 20 Μαΐου επισκεφθήκαμε το Παναθηναϊκό Στάδιο, το Καλλιμάρμαρο και ξεναγηθήκαμε χρησιμοποιώντας συσκευές αυτόματης ακουστικής ξενάγησης. Η Αθήνα στην αρχαία εποχή είχε Στάδιο, στο οποίο φιλοξενήθηκαν επί πολλούς αιώνες γυμνικοί αγώνες (αγώνες στίβου σήμερα). Τον 4ο αιώνα π.Χ., ο Αθηναίος ρήτορας και πολιτευτής Λυκούργος μερίμνησε για την κατασκευή Παναθηναϊκού Σταδίου. Αυτό ήταν παραλληλόγραμμο με είσοδο από τη μία στενή πλευρά και με θέσεις για τους θεατές στα χωμάτινα πρανή των τριών άλλων πλευρών. Εγκαινιάσθηκε το 330/329 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια για την τέλεση γυμνικών αγώνων, όπως και παλαιότερα. Το 250 π.Χ., το Στάδιο ανακαινίσθηκε από τον Ηράκλειτο τον γιό του Ασκληπιάδη Αθμονέως. Τον 2ο αιώνα μ.Χ. κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους επί αυτοκρατορίας Αδριανού (117-178 μ.Χ.) έζησε ο ρήτορας Ηρώδης (102-178 μ.Χ.), γιός του Αττικού. Ο Ηρώδης ασχολήθηκε με το στάδιο επί 5 χρόνια από το 139 έως το 144 μ.Χ., εκτελώντας σημαντικά έργα όπως, την μετατροπή της ευθύγραμμης μορφής του σε πεταλόσχημο με την προσθήκη της σφενδόνης και με την κατασκευή μαρμάρινων κερκίδων για τους θεατές. Με την επικράτηση του χριστιανισμού το Παναθηναϊκό Στάδιο εγκαταλείφθηκε και τα λαμπρά του μάρμαρα έγιναν οικοδομικό υλικό. Το 1869 ο Ερνέστος Τσίλλερ ανέσκαψε την περιοχή και τότε ήρθε στην επιφάνεια ό,τι είχε απομείνει από το Στάδιο του Ηρώδη. Με βάση τα σχέδια του Τσίλλερ τα οποία προσάρμοσε ο Αναστάσιος Μεταξάς και με τη χρηματοδότηση του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ολοκληρώθηκε το 1895 η αναμαρμάρωση του Παναθηναϊκού Σταδίου χωρητικότητος 69.000 θεατών. Στο ανακαινισμένο αυτό στάδιο ετελέσθηκαν το 1896 οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες των νεωτέρων χρόνων.
Στη συνέχεια οι Φίλοι κατευθυνθήκαμε προς το Ζάππειο Μέγαρο, όπου ξεναγηθήκαμε από τον υπεύθυνο της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, κ. Γεωργίου. Αρχικά μας μίλησε για τους δύο εθνικούς ευεργέτες, τον Ευαγγέλη Ζάππα, ο οποίος γεννήθηκε στο Τεπελένι το 1800 και πέθανε στην Αθήνα το 1865 και τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο, ο οποίος απεβίωσε αργότερα από τον Ευαγγέλη και έτσι ευτύχησε να παραστεί στα εγκαίνια του λαμπρού κτηρίου που φέρει το όνομά τους. Το Ζάππειο Μέγαρο, έμπνευση του Ευαγγέλη Ζάππα σχεδιάστηκε από τον σπουδαίο δανό αρχιτέκτονα Θεόφιλο Χάνσεν και ήταν το πρώτο κτήριο παγκοσμίως που κτίσθηκε αποκλειστικά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η μεγάλη επιθυμία του Ευαγγέλη Ζάππα ήταν η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, γι’ αυτό είχε σκεφθεί να τελούνται ανά τετραετία οι Ζάππειες Ολυμπιάδες. Μετά το θάνατό του διεξήχθησαν στο Παναθηναϊκό Στάδιο δύο Ζάππειες Ολυμπιάδες, το 1870 και το 1875. Η απόφαση όμως για την πραγματική αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως είναι γνωστό, οφείλεται στον Γάλλο βαρώνο Pierre de Coubertin. Η δε τέλεση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896 οφείλεται στον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα.
Ο υπεύθυνος μας πληροφόρησε ότι η Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων αναφέρεται στο Υπουργείο Οικονομικών και ασχολείται με το κληροδότημα Ζάππα. Στο πλαίσιο αυτό βοηθεί την Ζάππειο Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και έχει λάβει την απόφαση να αναβιώσει τις Ζάππειες Ολυμπιάδες ανά τετραετία, οι οποίες θα τελούνται μέσα στο κτήριο του Ζαππείου (αγώνες πυγμαχίας και ξιφασκίας).
Στην είσοδο του Ζαππείου Μεγάρου είναι αναρτημένες οι προσωπογραφίες των δύο ευεργετών, ενώ η κεφαλή του Ευαγγέλη Ζάππα είναι εντοιχισμένη μέσα σε μια κρύπτη στην είσοδο του περιστυλίου. Επισκεφθήκαμε όλους τους χώρους του Μεγάρου (4.000 τ.μ.), το οποίο περιλαμβάνει 17 αίθουσες, δύο ανοικτές εσωτερικές αυλές και το κεντρικό αίθριο, το περιστύλιο. Οι συνεδριακές αίθουσες είναι πλήρως εξοπλισμένες με σύγχρονη τεχνολογική υποδομή. Το Μέγαρο αυτό είναι ένα επί πλέον κόσμημα για την Αθήνα.
Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου
Φωτογραφίες: Ρωξάνη Τσιμπιροπούλου