Τη Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου οι Φίλοι επισκεφθήκαμε πρώτα το πλωτό Μουσείο Hellas Liberty στον Πειραιά.
Ο Πλοίαρχος κύριος Ευάγγελος Κούζιλος μας ξενάγησε και μας ενημέρωσε για το ιστορικό του πλοίου και κατόπιν παρακολουθήσαμε μια ταινία σχετική.
«Με τον διεθνή όρο Liberty (ελευθερία), χαρακτηρίστηκε ειδικός τύπος φορτηγού πλοίου εκτοπίσματος περίπου 10.500 τόνων που ναυπηγήθηκε στην Αμερική κατά τη διάρκεια του β’ παγκοσμίου πολέμου και που παρέμεινε σε ενεργό υπηρεσία πολλά χρόνια μετά από αυτόν, κυρίως για μεταφορές ομοειδών φορτίων.
Μετά τη λήξη του πολέμου αυτού, 100 τέτοια πλοία “Liberty” παραχωρήθηκαν από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, σε Έλληνες πλοιοκτήτες. Με αυτά ξεκίνησε, μετά τον πόλεμο την ανοδική πορεία της η Ελληνική ναυτιλία και χάρις σε αυτά κατάφερε να ανασυγκροτηθεί η παραδοσιακή της δύναμη και να αναστηθεί από τα δεινά του β’ παγκοσμίου πολέμου κατά τον οποίο είχε καταστραφεί σχεδόν ολόκληρος ο ελληνικός εμπορικός στόλος.
Από την έναρξη του πολέμου και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1940, πριν ακόμα η Ελλάδα μπει στον πόλεμο, η Αγγλία είχε χάσει 150 περίπου φορτηγά πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου. Έτσι η αναζήτηση και ναυπήγηση φορτηγών πλοίων έπρεπε να γίνει το ταχύτερο δυνατόν ώστε όχι μόνο να καλυφθεί το κενό αλλά και η συχνότητα βύθισης τους από τα γερμανικά υποβρύχια. Τέτοιες δυνατότητες ναυπήγησης δεν είχαν τα βρετανικά ναυπηγεία που ακόμη δεν προλάβαιναν τις επισκευές των πολεμικών πλοίων.
Σ΄ εκείνη την κατάσταση το Βρετανικό Ναυαρχείο συγκρότησε ομάδα με την εντολή να βρουν ναυπηγεία στις ΗΠΑ και Καναδά που να μπορούν να αναλάβουν παράδοση 60 πλοίων ετησίως.
Οι ΗΠΑ εισέρχονται στο πόλεμο και ο Πρόεδρος Ρούσβελτ εγκρίνει την παραγγελία των πλοίων.
Καθελκύστηκαν 2.710 αμερικανικά Λίμπερτυ που αν προστεθούν και τα αρχικά 60 για λογαριασμό της Βρετανίας και τα 25 από τον Καναδά ο συνολικός αριθμός τους έφθασε τα 2795.
Τα πλοία αυτά σήκωσαν όλο το βάρος των μεταφορών κατά τη διάρκεια του πολέμου, μετέφεραν εκατομμύρια τόνους πυρομαχικά, εφόδια υλικά, άρματα, τρόφιμα, πετρέλαια και κάρβουνο, ατμομηχανές, στρατιωτικά οχήματα, ζώα και ζωοτροφές και φαρμακευτικό υλικό σε όλα τα μέτωπα του πολέμου από τη Βόρεια θάλασσα μέχρι τη Μεσόγειο. Κάποια επίσης από αυτά με το περιορισμένο πολεμικό εξοπλισμό τους κατάφεραν και κατέρριψαν γερμανικά αεροσκάφη και με βόμβες βυθού βύθισαν και υποβρύχια ενώ κάποια άλλα μετέφεραν αιχμαλώτους.
Όταν ο πόλεμος τελείωσε επιδόθηκαν σε λαμπρότερες ειρηνικές αποστολές, τον εφοδιασμό των κατεστραμμένων περιοχών. Βλέποντας να περνούν κάποια εξ αυτών σε ελληνικά χέρια, οι Έλληνες άνεργοι ναυτικοί, αντί Λίμπερτυ τα αποκάλεσαν ευλογημένα πλοία»
Περιηγηθήκαμε σε όλο το πλοίο, ξεκινώντας από τα αμπάρια, περνώντας από το μηχανοστάσιο και καταλήγοντας στα ενδιαιτήματα των ναυτών, αξιωματικών και τη γέφυρα.
Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε και ξεναγηθήκαμε στην Ξυλαποθήκη του Πειραιά, όπου στεγάζεται η έκθεση «Επιφάνεια» η οποία στηρίζεται στο έργο επέκτασης του μετρό και του τραμ στον Πειραιά.
Μια συλλογή από φωτογραφίες και βίντεο αναλύουν τις διαδικασίες που εξελίσσονται παράλληλα σε διαφορετικά σημεία του έργου. Με ξεναγούς τους αρχαιολόγους κύριο Παναγιώτη Κουτή και κύριο Γιώργο Πέππα περιηγηθήκαμε σε αθέατους τόπους: αρχαίες σήραγγες, δεξαμενές, Ρωμαϊκό υδραγωγείο καθώς και τις σύγχρονες σήραγγες του μετρό και στα εργαστήρια συντήρησης των ευρημάτων της ανασκαφής. Στόχος της παρουσίασης ήταν να κατανοήσει η ομάδα μας τη συνεργασία της αρχαιολογίας με τα υπό κατασκευή τεχνικά έργα.
Το Σωματείο «Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη» ευχαριστεί θερμά όλους όσους μας προσέφεραν την κατατοπιστική αυτή ενημέρωση.
Αθηνά Κυρτάτα